İş yerində “güclərinin tükənməsini” yaşayanlar laqeyd olanlar deyil, daha çox daxili resurslarını həmkarlarına, iş ortaqlarına, müştərilərinə, bitməyən iş axınına səmimi şəkildə sərf edənlərdir. Peşəkar güclərin tükənməsi adətən “daxili alov” adlandırılan insani amilə – peşəkar qığılcıma – təsir edir.
Bir marafon təsəvvür edək: şirkətinizin işçiləri başlanğıc xəttində düzülüblər. Stüard, yəni layihə meneceriniz (PM), vacib bir iş tapşırığını başladaraq fit çalır. Qaçışçılar uçurlar! Həvəsli yeni gələnlər bütün enerjisini başqalarını qabaqlamağa sərf edir, lakin məsafə çox böyükdür və nəfəsləri tez tükənir. Bu arada, monoton marafonlardan yorulan böyük çempion artıq qaçmaqda sevinc tapmır, qalib olub-olmamasına biganədir. Bütöv bir komandanın marafonu İR departamentinin rəhbərliyi tərəfindən müşahidə olunur, onlar idmançılarını ürəkdən alqışlayır və hər kəsin uğurunu və davranışını ayrı-ayrılıqda təhlil edirlər. Yarış başa çatdıqda, İR departamentinin rəhbəri böyük qaçışçıya gərgin rəqabətdən ara verməyi, bəlkə də daha qısa məsafələrə üstünlük verməyi tövsiyə edir. Yeni gələn gəncə sağalmaq, nəfəsini tutmaq və işində tarazlıq tapmaq üçün vaxt və fürsət verilir, gücünün tükənməsinin qarşısını almaq və düzgün yolda qalmaq üçün hansı addımları atacağına dair məsləhətlər verilir. Bununla belə, alovlarla cəsarətlə mübarizə aparan yanğınsöndürənlər kimi, İR mütəxəssisləri də başqa işçilərin “daxili yanğınları” ilə mübarizə apararkən özlərini “yandırmaq” və güclərinin tükənməsi riski ilə qarşılaşırlar.
İR mütəxəssislərinin “güclərinin tükənməsi” səbəblərini, simptomlarını və nəticələrini müzakirə etmək istərdik. Biz işçilərin “güclərinin tükənməsi”-nin qarşısını almağa və bununla da bütün komandanın psixoloji sağlamlığını qorumağa kömək edəcək effektiv və praktik həlləri paylaşacağıq.
İş yerin “güclərin tükənməsinin” tarixçəsi
Başlanğıcda gəlin peşəkar mühitdə “güclərinin tükənməsinin” nə olduğunu anlayaq, çünki tez-tez bu anlayış əksər insanların gündəlik həyatlarında qarşılaşdıqları qısamüddətli hadisələrlə çaşdırılır. Deyək ki, işdə gərgin bir həftə keçirmisiniz və bəzi xüsusi tapşırıqlarla bağlı gərgin müzakirədən sonra özünüzü yorğun və ya birdən-birə emosional tükənmiş hiss edirsiniz. Son tarixləri yerinə yetirə bilmədiniz, iş vaxtından artıq işləməli oldunuz və axşam planlarınızı təxirə salmalı oldunuz; beləliklə, sizin əhvalınız bu hadisələrdən təsirləndi. Bu hadisə sizə tanışdır, elə deyilmi?
Əgər məyusluğunuz, yorğunluğunuz və ya mənfi duyğularınız yaxşı bir yuxu və ya yaxınlarınızla sevdiyiniz işlərlə məşğul olmaq üçün sərf olunan istirahət günü ilə azaldıla bilərsə, bu, peşəkar gücünüzün tükənməsi demək deyil. Bu, iş təcrübənizdə baş verən adi bir hadisədir. Axı, hər kəs problemlərlə üzləşir və bu normaldır.
Hər yeni iş günü uzun müddət ərzində sizdə narahatlıq, qorxu, kədər və ya tamamilə əks hisslər yaratmağa başlayırsa: laqeydlik, əvvəllər sizə sevinc gətirən, sevdiyiniz işə biganəlik hiss edirsinizsə və ən əsası, bu hal istirahət günləri, tətillər və ya normal yuxu ilə müalicə olunmursa, deməli, siz peşəkar gücünüzün tükənməsi ilə üz-üzəsiniz. Başqa sözlə, insanın uzun müddət ərzində yaşadığı mənfi emosional və fiziki əlamətlər əsas xəbərdarlıq əlamətləridir.
Sonradan, dərhal və təsirli tədbirlər görülməzsə, psixoloji sağlamlıq fiziki sağlamlığa təsir etməyə başlayır. İmmunitet zəifləyir, yorğunluq yaranır və idrakı azalır, bu, “güclərinin tükənməsi” sindromunun aydın göstəriciləridir.
Peşəkar güclərin tükənməsi simptonları
Peşəkar güclərin tükənməsi davranış əlamətlərini nəzərə alsaq, İR mütəxəssisini əsl diaqnostika ilə, yalnız xəstənin sözlərinə etibar etməyən, daha geniş və dərin görünən bir növ korporativ Dr. House ilə müqayisə etmək olar. Həqiqətən də, işçilər təkcə iş haqqında deyil, həm də peşəkar güclərin tükənməsinin ümumi səbəbi olan şəxsi həyat problemləri ilə bağlı hisslərini bir-biriləri ilə bölüşməyə öyrəşmişlər. Buna görə də İR departamentinin vəzifələrindən biri komanda daxilində sıx əlaqələr qurmaqdır. Bunun üçün İR mütəxəssisi həqiqətən açıq və etibarlı olmalıdır, çünki insanlar üz-üzə ünsiyyətin formallığını qeyri-səmimi qəbul edirlər və formal yanaşmanı dərhal hiss edirlər. Buna görə də, digər işçilər üçün açıq ola biləcək məhdud sayda insanlar olsa da, İR mütəxəssisi həmişə daha geniş auditoriyaya açıq olmağa məcburdur, bu da bərpası üçün vaxt tələb edən emosional resursların dinamik itkisinə səbəb olur, resursların kritik çatışmazlığı və peşəkar güclərin tükənməsi baş verir.
Belə emosional yanğı və peşəkar güclərin tükənməsinin ən ümumi və aşkar əlamətlərinə nəzər salaq:
- Məhsuldarlığın azalması diqqətli olmağınız gərəkən və məhsuldarlığın niyə əhəmiyyətli dərəcədə aşağı düşdüyünü anlamalı olduğunuzu göstərən ilk tətiklərdən biridir.
- Özgəninkiləşdirmə. Siz və ya hansısa həmkarınız artıq səhər kofe söhbətləri ilə maraqlanmırsınız və ya qrup görüşləri zamanı kifayət qədər passivləşmisiniz və siz buna əvvəllər diqqət yetirməmisiniz. Həmkarlarla ünsiyyət zamanı tez-tez fikriniz yayınır, həmsöhbətin sözləri sizdən yan keçib gedir.
- Dramatik emosional dəyişikliklər. Bu, artan emosionallıq, aqressiya, münaqişələr və ya əksinə, ünsiyyət tonunun dəyişməsi, ünsiyyətin olmaması və hətta əvvəlki yazışmalarda istifadə olunan şən emojilərin yox olması ilə təmsil olunan aşağı əhval-ruhiyyənin mövcudluğuna işarədir;
- Tez-tez təkrarlanan istirahət günləri şəxsi həyatınızdakı problemlərdən xəbər verə bilər. Şəxsi problemlərrə məşğul olmaq çox vaxt tələb edir, bu, çox yorucudur, çünki şəxsi problemlər işdəki problemlərə əlavə olunur.
Peşəkar güclərin tükənməsinin mərhələləri
Bütün bu simptomlar emosional tükənmənin (yanmanın) müxtəlif mərhələlərində baş verə bilər. Nümunə olaraq İR proseslərindən istifadə edərək onlara qısaca nəzər salaq:
- Yüksək səviyyədə həvəsdən durğunluğa qədər olan mərhələ. İR peşəkarları karyeralarının başlanğıcında çox vaxt işlərinə həvəslə yanaşırlar. Bununla belə, zaman keçdikcə işin müəyyən aspektləri rutin və daha az cəlbedici ola bilir. Vakansiyaların yerləşdirilməsi, namizədlərin ərizələrinə baxılması və sənədlərin işlənməsi kimi tapşırıqlar mütəxəssislərin ilkin həvəsini itirə bilir.
- Məyusluq mərhələsi. Bu, özünə qarşı şübhə və ya hər hansı bir şübhə hissi olduqda baş verir: mürəkkəb bir vəzifə üçün uzun müddət namizəd axtarışı, sonsuz çoxsaylı tapşırıqlar, böyük uzunmüddətli layihə və mənəvi tükənmə.
- Yorğunluq həddən artıq ağırlaşdıqda apatiya yaranır. Motivasiya zəifləyir, məhsuldarlıq azalır. İR peşəkarları şirkət daxilində güclü münasibətlərin saxlanmasında mühüm rol oynayırlar, lakin peşəkar güclərin tükənməsi onların bunu effektiv şəkildə həyata keçirməsinə mane ola bilər.
- Burnout is the last state of emotional and physical exhaustion. At this point, İR specialists may struggle to meet hiring goals, execute strategic plans, and support employee development. These cornerstones are essential for a company’s overall success.
- Peşəkar güclərin tükənməsi və emosional yanma son mərhələdir. Bu nöqtədə mövcud İR mütəxəssisləri yeniləri ilə əvəzlənməli, strateji planları yerinə yetirmək və işçilərin inkişafını dəstəkləmək üçün mübarizə aparmaq lazımdır. Bu addımlar şirkətin ümumi uğuru üçün vacibdir.
İR mütəxəssisləri arasında peşəkar güclərin tükənməsinin səbəbləri nələrdir?
Müxtəlif şirkətlərdən İR mütəxəssisləri ilə söhbət etdikdən sonra tükənməyə səbəb olan əsas ssenariləri müəyyən etdik.
- Müxtəlif veb-saytlarda çoxlu sayda iş elanları ilə məşğul olmaq.
- Yüzlərlə namizədin CV-lərinin işlənməsi.
- Gündəlik hesabatların müntəzəm şəkildə hazırlanması vaxt aparır və diqqəti yaradıcı tapşırıqlardan uzaqlaşdırır.
- Bütün mərhələlərdə İR mütəxəssisinin köməyini tələb edən gərgin yeni işə başlama prosesi
- Kiçik İR komandasına həddən artıq çox sayda tapşırıq verilməsi.
- Proseslərin avtomatlaşdırılmasının olmaması.
- İnsanlarla işləmək əvəzinə sənədləşmə işlərində boğulmaq .
Sadalananlar içində sizə aid olan məqamları gördünüzmü? İndi isə sizi bütün gündəlik işləri yerinə yetirəcək Microsoft texnologiyalarına əsaslanan xüsusi İR proseslərini qurmaq üçün müasir həllər ilə tanış olmağa dəvət edirik:
Komanda daxilində mövcud olan peşəkar gücün tükənməsi və ya emosional yanmanı başqa əməkdaşlardan necə uzaqlaşdırmaq olar?
İR mütəxəssisi hər gün müxtəlif işçi tipləri və onların dəyişən əhval-ruhiyyəsi ilə işləyən və namizədlə şirkət arasında vasitəçi olan, qorxu və şübhələri aradan qaldırmağa kömək edən şəxsdir. İR işdən çıxarılmalarda iştirak edir, belə anlarda gərginlik səviyyəsini yumşaldır, lakin özünün emosional ehtiyatları tükənməyə başlayır. Bu zaman dərhal dayanıb mövcud vəziyyəti təhlil etmək lazımdır.
Peşəkar gücünüzün tükənməsinin və emosional yanmanın tükənməsinin qarşısını almaq üçün sadə tövsiyələrə əməl etmək vacibdir:
- İnsanlarla ünsiyyətə ara verin. Özünüz olmağa imkan verən hər hansı fəaliyyət növü tapın. Siz vaxtınızın çox hissəsini başqalarını dinləməyə sərf edərkən, daxili mənliyiniz də eşidilmək istəyir: yoqa ilə məşğul olun, audiokitab oxuyun və ya dinləyin, sevimli musiqi albomunuzu dinləyin, qaçışa gedin və s. Özünüzdən başqa hamıya yox deyərək 1-2 saat eqoist olun.
- Yaxşı bir psixoloq axtarın. Hər həftə seanslarda iştirak etmək məcburiyyətində deyilsiniz, ancaq ehtiyac duyduğunuz zaman müraciət edin, çünki daim psixoloji sağlamlıqla işləyən bir mütəxəssis üçün peşəkar tükənmə əlamətlərini aşkar etmək və problemi erkən mərhələdə aradan qaldırmaq daha asandır.
- Komanda üzvlərinin müntəzəm məzuniyyətlərini izləyərkən öz istirahətinizə etinasız yanaşmayın. Hörmətli İR mütəxəssisləri, bu sizin üçündür! Müasir dünyada ən yaxşı mütəxəssis çox işləyən deyil, planlaşdırılmış işləri iş saatları ərzində həyata keçirəndir. Əgər boş vaxtınız yoxdursa, vaxtınızın idarə edilməsinə yenidən nəzər salın və onların texniki tərəflərini nəzərə alaraq prosesləri yenidən təşkil edin.
Niyə İR proseslərinin rəqəmsallaşdırılması peşəkar tükənməyə qarşı ən yaxşı dərmandır?
Özünüzə vaxt tapmaq, prosesləri yenidən təşkil etmək, iş vaxtından artıq iş olmadan işləmək – bunların hamısı asan səslənir, deyə bilərsiniz, amma əslində iş vaxtının çatışmazlığı ən əsas məsələdir. Bununla belə, biz effektiv həll yolu tapdıq.
Müasir problemlər mütərəqqi və innovativ yanaşma tələb edir. İR proseslərinin rəqəmsallaşdırılması peşəkar tükənmənin aradan qaldırılmasının sübut edilmiş üsuludur. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, İR şöbəsinin işi hər biri fərdi həllər tələb edən bir çox müntəzəm vəzifələrdən ibarətdir və bu həllər bir rahat sistem tərəfindən təklif edilsəydi, çox yaxşı olardı. Belə həll artıq mövcuddur! SMART HCM & LMS bir neçə kliklə insan resurslarının avtomatlaşdırılmış idarə edilməsini, işə qəbul prosesini, mütəxəssislərin təlimini və inkişafını, həmçinin ətraflı analitikanı təmin edəcək ən zəruri sistem modullarından ibarət platformadır.
SMART HCM & LMS sadəcə rəqəmsal sistem deyil; İR departamentinizdə peşəkarlardan ibarət əlavə virtual komandadır. Bu sistem yalnız tükənməyə səbəb olan rutin işləri aradan qaldırmır, həm də əsas prosesləri gücləndirir.
Sistem bütün ən məşhur iş saytları ilə inteqrasiya olunur. Bu, sizə vakansiyalar elan etməyə və onları bir pəncərədə emal etməyə imkan verir. Rahat səslənir, elə deyilmi? Siz hətta CV-nin təhlili alqoritmini fərdiləşdirə bilərsiniz və sistem sizin üçün ən uyğun olan bütün məlumatları toplayacaq.
Şirkətlər SMART HCM və LMS sistemini yeni işçiləri şirkətin proseslərinə inteqrasiya etmək üçün işə qəbul alətləri dəsti kimi istifadə edirlər. Kompleks həllər yeni işçilərin işə qəbul prosesini asanlıqla tamamlamağa kömək edəcək, İR mütəxəssislərinin minimum iştirakı ilə şirkətin proseslərində iştirak etməyə imkan yaradacaq, burada İR mütəxəssisi yalnız bələdçilik edəcək, istiqamətləndirəcək və “uşaq dayəsi” rolunda ilişib qalmayacaq. Beləliklə, daxili proseslərə zərər vermədən iş yükünüzü azaltmaqla, əksinə, peşəkar tükənmənin qarşısını alan yaradıcı işlərə daha çox vaxt qazanacaqsınız.
Sistemin demosunu ödənişsiz şəkildə əldə etmək üçün sorğu buraxın SORĞU
İşçilərin müntəzəm qiymətləndirilməsi gündəlik işinizin bir hissəsidirmi? Əlverişsiz cədvəllər, anketlər və kağız formaları ilə vidalaşın. SMART HCM & LMS ilə siz vahid istifadəçi dostu interfeysdən istifadə edərək işçilərin səlahiyyətlərinin sistematik qiymətləndirilməsini düzəldə və fərdiləşdirə bilərsiniz, bir neçə kliklə analitik hesabatlar yarada bilərsiniz. Fərqli işçilər, şöbələr və ya layihələr üçün fərdi məqsədlər və KPI-lar təyin edə, onları çevik şəkildə tənzimləyə və izləyə bilərsiniz.
SMART HCM & LMS sizə tez və asanlıqla işçi profilləri üzrə verilənlər bazası yaratmağa imkan verir, onları xüsusi vəzifələr üçün tələb olunan bacarıqlarla əlaqələndirməyə imkan verir. Bu, istənilən vaxt işçinin potensialını qiymətləndirməyə və onun komandadakı ideal mövqeyini və ya rolunu müəyyən etməyə imkan verir.
Daxili platformada işçilərin təlimi və inkişafının davamlı prosesini sürətlə qurmaq mümkündür. İstənilən təlim materialları, interaktivlər və ya testlər əlavə etməyə və hesabat vermək üçün nəticələri və analitikləri asanlıqla yükləməyə imkan verən funksionallıq sizin ixtiyarınızdadır. Əsasən, hər kəs tərəfindən idarə oluna bilən öz korporativ “Harvardınız” olacaq.
İndi İR departamentinizdə bütün komanda üzvlərinin motivasiyasını artıracaq işçiləri saxlamaq üçün daha bir təsirli vasitəniz olacaq. Oyunlaşdırma və interaktiv mükafat sistemi sayəsində siz komandalarınızda müsbət rəqabət yarada bilərsiniz, burada hər kəs həm kiçik, həm də böyük məqsədlərə nail olmaq üçün layiqli mükafat ala bilər. Mükafat sistemindəki oyunlaşdırmanın işçilərin şirkət üçün öz dəyərlərinə dair qavrayışını gücləndirdiyi, bağlılığı artırdığı və tükənmə riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldan sağlam atmosferi qoruduğu sübut edilmişdir.
Çox vaxt İR peşəkarları şirkətlə bağlı müxtəlif tədbirlərin təşkilinə cavabdehdirlər. Buna görə də, bu tapşırığı yüngülləşdirmək və daha yüksək prioritetli tapşırıqlar üçün vaxta qənaət etmək üçün SMART HCM & LMS bütün şirkət hadisələrini idarə etmək üzrə rahat alətlər təqdim edir. Bütün hadisələri vahid iş məkanında idarə edin: təqvim, iştirak üçün müraciətlər, davamiyyət və tədbirlərin nəticələrinə dair rəylər və s.
Etiraf etməlisiniz ki, yüksək keyfiyyətli, dəqiq və başa düşülən analitika əksər İR peşəkarları üçün başağrısıdır. Buna görə də SMART HCM & LMS bu mühüm iş sahəsinə böyük diqqət yetirir. Ən faydalı xüsusiyyətlər:
- Təhlükəsiz buludda vahid məlumat mənbəyi.
- Aydın və çoxfunksiyalı fərdiləşdirmə ilə hesabatların vizuallaşdırılması.
- Onlayn məlumatların göstərilməsi.
- Müxtəlif mənbələrdən alınan məlumatlar əsasında ətraflı statistik məlumatların inteqrasiyası və yaradılması üçün geniş imkanlar.
- Sistem sizə istədiyiniz hər şeyi təhlil edəcək və göstərəcək.
Beləliklə, sağlam və etibarlı şirkət ekosistemini quranlar İR peşəkarlarıdırsa, SMART HCM & LMS bu ekosistemin peşəkar yanmadan effektiv şəkildə işləməsinə davamlı olaraq kömək edən və müasir SMART həllərindən istifadə edənlərin yanmasına imkan verməyən bir vasitədir.
