Reskilling i upskilling: Strategia ciągłego rozwoju w zmieniającym się świecie

Jeśli wiedza jest mocą, to umiejętność uczenia się jest supermocą

Jim Kwik,

Memory and Brain coach.

W wyścigach podobnych do Formuły 1 jednym z najważniejszych kluczy do zwycięstwa jest ciągła aktualizacja, uzupełnianie i ulepszanie bolidu. Czołowe zespoły zazwyczaj dodają nowe części podczas niemal każdego Grand Prix. Ponadto, aby zdobyć decydujące sekundy, zespół musi ściśle współpracować w i dysponować specjalnymi narzędziami potrzebnymi podczas szybkich pit stopów. Współczesny biznes działa na podobnej zasadzie: aby pozostać na czele, firmy muszą stale się doskonalić.

Upskilling i reskilling są skutecznymi narzędziami umożliwiającymi tego typu rozwój. Upskilling oznacza poprawę umiejętności specjalisty w ramach jego obecnej specjalizacji, podczas gdy reskilling to przekwalifikowanie w celu opanowania nowych umiejętności, często wymaganych do pełnienia nowej roli. Oba procesy odgrywają kluczową rolę w rozwoju pracowników, ponieważ skuteczne podnoszenie kwalifikacji, spójność zespołu i zdolność do szybkiego dostosowywania się do zmian, zapewniając zespołowi „przewagę czasową” w wyścigu o pozycję na rynku.

Badania pokazują, że 80% pracowników, którzy ukończyli programy szkoleniowe, czuje się pewniej co do swoich umiejętności. Co więcej, WEF (World Economic Forum) podaje, że ponad trzy czwarte młodych pracowników (Millennialsów i Gen Z) jest gotowych zmienić pracę, jeśli nie będą mieć dostępu do szkoleń i możliwości rozwoju zawodowego. Co więcej, upskilling i reskilling to wzajemnie korzystna wymiana gwarancji między firmą a pracownikiem i długoterminowa inwestycja w rozwój talentów. Procesy upskillingu i reskillingu pomagają firmie dbać o aktualność jej usług, zapewniają wysoki poziom umiejętności zespołu i zmniejszają koszty poszukiwania i wdrażania nowych pracowników.

Korzyści z upskillingu i reskillingu dla specjalisty:

• Rozwój kariery
• Wyższe zarobki
• Adaptacja do zmian
• Zwiększenie motywacji
• Rozwój umiejętności miękkich

Korzyści z upskillingu i reskillingu dla HR:

• Zatrzymanie pracowników
• Efektywność zespołu
• Zmniejszenie kosztów rekrutacji
• Poprawa marki pracodawcy
• Zgodność z nowymi trendami, wyzwaniami i technologiami HR

Skąd jednak wiadomo, którzy specjaliści wymagają przekwalifikowania, a którzy jedynie podniesienia swoich umiejętności w obecnej dziedzinie? Zespół SMART business oferuje bardziej szczegółowe wyjaśnienie tego, jak prawidłowo wdrożyć procesy upskillingu i reskillingu w firmie.

Upskilling: kiedy twoja kariera się rozwija

Skuteczny upskilling pozwala zlikwidować luki kompetencyjne, które stale pojawiają się z powodu starzenia się siły roboczej i szybkiej cyfryzacji. Możemy śmiało powiedzieć, że upskilling to osobista ewolucja specjalisty w firmie. W erze samoświadomości ludzie zwracają coraz większą uwagę na własny rozwój i szukają najlepszych opcji samorealizacji.

W ciągu ostatnich kilku lat, zwłaszcza po tym jak pracownicy masowo przeszli na pracę zdalną, wzrosło zapotrzebowanie na podnoszenie kwalifikacji. Zmieniają się na przykład wymagania dotyczące komunikacji, zarządzania czasem, korzystania z narzędzi cyfrowych i jakości samodyscypliny. W biurze pracownicy mogą liczyć na stałą wymianę doświadczeń i szybką informację zwrotną od kolegów i kierownictwa. Podczas pracy zdalnej takie zasoby są trudniej dostępne, a pracownicy muszą dostosować się do nowych warunków. Praca zdalna wymaga wyższego poziomu niezależności, umiejętności planowania czasu, ustalania priorytetów zadań i znalezienia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czynnik ten często wiąże się z nauką technik zarządzania czasem i samokontroli. A jak pokazuje praktyka, jeśli firma nie jest w stanie zapewnić pracownikom możliwości rozwoju, traci zarówno kwalifikacje rynkowe, jak i lojalność swoich specjalistów.

Potrzeba podnoszenia kwalifikacji może być zdefiniowana poprzez ocenę wydajności, badania satysfakcji pracowników oraz monitorowanie nowych wymagań i zmian branżowych. Ogólnie rzecz biorąc, podnoszenie kwalifikacji jest odpowiednie dla każdego, ale następujące grupy specjalistów najprawdopodobniej będą go potrzebować:

• Specjaliści techniczni: pracownicy, którzy mają do czynienia z ciągłymi zmianami technologicznymi (np. programiści, marketingowcy, prawnicy, deweloperzy). Zmiany te zazwyczaj wymagają rozwoju umiejętności technicznych lub poznawczych, takich jak krytyczne i innowacyjne myślenie, zdolność adaptacji i świadomość cyfrowa.
• Menedżerowie średniego szczebla: Aby kierować szybko rozwijającym się zespołem, menedżerowie średniego szczebla potrzebują nowych umiejętności w zakresie przywództwa (więcej informacji na temat rozwijania tych umiejętności można znaleźć w artykule na temat inwestowania w rozwój osobisty), zarządzania projektami, strategii i analityki. Mogą również czerpać korzyści z umiejętności zarządzania technologiami cyfrowymi, aby sprostać nowym wymaganiom rynku.
• Specjaliści ds. obsługi klienta: pracownicy ci mają do czynienia ze stale zmieniającymi się wymaganiami klientów i innowacjami w technologiach świadczenia usług, takimi jak chatboty i systemy CRM. Upskilling pozwala im doskonalić umiejętności komunikacyjne i poznawać nowe narzędzia poprawiające jakość obsługi klienta.
• Marketerzy i specjaliści ds. sprzedaży: wraz z rozwojem marketingu cyfrowego i analizy danych, specjaliści ds. sprzedaży i marketingu muszą nauczyć się korzystać z nowych platform do pozyskiwania klientów, analizy danych oraz CRM.
• Nowi pracownicy: pracownicy, którzy dopiero niedawno dołączyli do firmy, mogą potrzebować dodatkowych szkoleń, aby szybko dostosować się do specyfiki działalności i opanować niezbędne umiejętności.

Czasami pracownicy uważają, że są gotowi na szkolenia i upskilling, ale nie potrafią jasno wyrazić, jak widzą swój rozwój w firmie. W takim przypadku najlepszą taktyką jest zorganizowanie indywidualnego spotkania ze specjalistą HR, podczas którego stworzona zostanie wystarczająco bezpieczna atmosfera, aby pracownik mógł zwerbalizować swoje pragnienia i motywacje. Należy jednak pamiętać, że do tego momentu firma powinna mieć co najmniej kilka strategii rozwoju, które może zaoferować pracownikowi. Zachęcaj do podejmowania inicjatyw, rozmawiaj z ludźmi, daj im prawo do popełniania błędów.

Po indywidualnych spotkaniach z działem HR pracownik najprawdopodobniej będzie gotowy do określenia swojej ścieżki kariery. Ponieważ jest to dość żmudne i techniczne zadanie, narzędzia technologiczne do automatyzacji procesów mogą tutaj okazać się bardzo pomocne. Na przykład SMART HCM & LMS oferuje szeroki zakres funkcji, które nie tylko oszczędzają czas, ale także sprawiają, że proces rozwoju pracowników jest bardziej ustrukturyzowany: narzędzia do oceny kompetencji i oceny własne, tworzenie ścieżek zawodowych, tworzenie interaktywnego planu szkoleniowego z ciągłym dostępem do informacji zwrotnych itp.

Jakie są więc najlepsze strategie upskillingu specjalistów? Przyjrzyjmy się najskuteczniejszym z nich:

• Uniwersalne szkolenia: uniwersalne szkolenia z testami często pomagają rozszerzyć podstawowe umiejętności specjalisty i przygotować go do bardziej złożonych i wymagających specjalistycznych zadań. Dzięki tym programom firma może zapewnić, że wszyscy pracownicy mają ten sam punkt wyjścia dla dalszego rozwoju.
• Rozszerzanie i rotacja stanowisk: ponieważ rynek pracy stale ewoluuje, specjaliści muszą szybko zdobywać nowe umiejętności takie jak najnowsze technologie czy dodatkowe sposoby komunikacji z klientami. Czasami, aby lepiej zrozumieć wzajemnie powiązane procesy w firmie i zbudować bardziej produktywną komunikację z kolegami, stosuje się praktykę rotacji stanowisk – gdy specjalista „wymienia się” stanowiskiem z kolegą z pokrewnej dziedziny na określony czas. Na przykład analitycy finansowi mogą przez pewien czas pracować jako menedżerowie ds. budżetu, aby lepiej zrozumieć procesy budżetowe i strukturę kosztów firmy.
• Coaching i mentoring: dzielenie się doświadczeniem w ramach firmy jest jedną z najskuteczniejszych strategii upskillingu. W tym przypadku firma powinna nawiązać komunikację między współpracownikami, wprowadzić wewnętrzne kursy edukacyjne i przydzielić kurs mentorski prowadzony przez bardziej doświadczonych pracowników.
• Wykłady i kursy prowadzone przez odnoszących sukcesy profesjonalistów: przykład sukcesu jest prawdopodobnie najlepszą motywacją do rozwoju osobistego. Ważne jest, aby profesjonaliści widzieli, że ścieżka podnoszenia kwalifikacji, którą chcą wybrać, naprawdę przynosi dobre wyniki i jest odpowiednia dla ich stanowiska. W tym przypadku wykłady i kursy prowadzone przez specjalistów spoza firmy będą bardzo korzystne.

Przykładem efektywnego programu upskillingu jest inicjatywa Walmartu – Live Better U. Firma pokrywa 100% kosztów edukacji swoich pracowników, w tym materiałów dydaktycznych, inwestując miliard dolarów w rozwój swoich zespołów.

Ta inicjatywa pozwala ponad 1,6 miliona pracowników w USA na kontynuowanie studiów bez wydatków finansowych, co pomaga rozwijać ich karierę i zatrzymać pracowników.

Reskilling: jak zmiana kursu otwiera nowe horyzonty

Raport Światowego Forum Ekonomicznego pokazuje, że około 50% pracowników będzie musiało zostać przekwalifikowanych do 2025 r., aby dostosować się do zmian spowodowanych automatyzacją i nowymi technologiami. Hipotetyczne badania pokazują, że firmy zyskają korzyści w zakresie zdolności adaptacyjnych, jeśli będą miały specjalistów, którzy mogą „przełączać się” z jednej roli na drugą. Taka praktyka zwiększa ogólny poziom umiejętności pracowników i pomaga chronić ich przed wypaleniem zawodowym. W rzeczywistości wypalenie zawodowe jest obecnie jedną z głównych przyczyn spadku produktywności firm.

Szybkie tempo zmian na rynku pracy, ciągły stres i presja zmuszają pracowników do poszukiwania alternatywnych sposobów na utrzymanie swoich umiejętności zawodowych. Według statystyk Deloitte 84% młodych profesjonalistów (np. millenialsów) doświadcza wypalenia zawodowego, a prawie połowa już zmieniła pracę z tego powodu. Reskilling może pomóc w tym wyzwaniu, ponieważ radykalna zmiana kierunku zazwyczaj zachęca ludzi do odkrywania swoich perspektyw i inwestowania energii we własny rozwój. Jak więc określić, którzy specjaliści powinni zająć nowe stanowisko, a nie doskonalić swoje obecne umiejętności? Co do zasady, zmiana kwalifikacji jest wymagana w przypadku:

• zawodów przestarzałych lub niepopularnych(w których zmieniły się standardy przemysłowe lub wprowadzono nowe technologie);
• wypalenia zawodowego (reskilling może być szansą na zmianę dziedziny przy jednoczesnym pozostaniu w firmie);
• osób, które mają potencjał do pełnienia nowych ról (na przykład menedżer sprzedaży, który chce zdobyć wiedzę z zakresu psychologii, aby poprawić wyniki).

Oto kilka skutecznych strategii reskillingu:

• Analiza luk kompetencyjnych: strategia ta obejmuje szczegółową ocenę obecnych umiejętności pracowników i porównanie ich z umiejętnościami wymaganymi do skutecznego wykonywania zadań w przyszłości. Analiza jest przeprowadzana przy użyciu specjalistycznych narzędzi oceny, kwestionariuszy i wywiadów. Jest ona stosowana w przypadku dużych zmian w firmie, takich jak transformacja cyfrowa lub aktualizacje modelu biznesowego.
• Programy szkoleniowe: metoda ta obejmuje kursy zorganizowane, warsztaty i seminaria mające na celu nabycie przez pracowników nowych umiejętności. Szkolenia mogą być prowadzone zarówno online, jak i offline. Stosuje się je, gdy konieczne jest szybkie przeszkolenie pracowników w zakresie nowych technologii lub metod. Formalne programy zazwyczaj pozwalają zapewnić ustandaryzowany poziom wiedzy dla wszystkich uczestników.
• Mentoring i coaching: ta strategia obejmuje zaangażowanie doświadczonych pracowników przekazujących swoją wiedzę i umiejętności młodszym lub mniej doświadczonym pracownikom. Mentoring pomaga w rozwoju kariery, budowaniu pewności siebie i przyspiesza adaptację do nowych ról. Pozwala pogłębić wiedzę praktyczną i rozwinąć umiejętności przywódcze.
• Samodzielny rozwój przy wsparciu firmy: strategia ta koncentruje się na samodyscyplinie i stymulowaniu indywidualnego rozwoju. Strategia ta zapewnia pracownikom dostęp do zasobów edukacyjnych, takich jak kursy online, biblioteki wiedzy i platformy szkoleniowe. Firma wspiera pracowników finansowo lub przeznacza czas na naukę.
• Partnerstwo z instytucjami edukacyjnymi: strategia ta jest często stosowana w połączeniu z poprzednimi opcjami. Firmy współpracują z uniwersytetami lub szkołami zawodowymi w celu opracowania specjalistycznych kursów lub programów, które spełniają potrzeby w zakresie określonych umiejętności. Takie partnerstwa są szczególnie przydatne, jeśli chodzi o zdobywanie najnowszej wiedzy z zakresu wąskich specjalizacji. Stosuje się je, gdy wymagana jest dogłębna wiedza lub szkolenie na potrzeby określonych ról. Rezultaty obejmują rozwój wykwalifikowanych pracowników, którzy są w stanie sprostać przyszłym wyzwaniom i zapewnić stabilność w zmieniających się warunkach rynkowych.

Dwa świetne przykłady skutecznego reskillingu to firmy AT&T i Amazon. W obliczu konieczności zatrudnienia nowych specjalistów ds. technologii, AT&T zainwestowała ponad 1 miliard dolarów w szkolenia pracowników, wdrażając inicjatywę Future Ready, która oferuje kursy online we współpracy z uniwersytetami. Pomogło to tysiącom pracowników zdobyć wiedzę z zakresu analityki i cyberbezpieczeństwa oraz objąć nowe stanowiska w firmie.

Przykład Amazon pokazuje, jak nowa strategia reskillingu zaczyna przynosić rezultaty. Firma Amazon zainwestowała 700 milionów dolarów w program przekwalifikowania 100 000 pracowników do 2025 roku. Dzięki programom takim jak Amazon Technical Academy pracownicy mogą awansować na stanowiska w działach IT, a dzięki Machine Learning University i Career Choice zdobywają umiejętności w zakresie technologii i analityki. Firma odnotowała już znaczny wzrost zadowolenia pracowników, ale ostateczne wyniki tej strategii będą widoczne w 2025 roku.

Nowe opony w wyścigu zawodowym: jakie narzędzia mogą zautomatyzować procesy upskillingu i reskillingu?

Załóżmy, że Twoja firma zidentyfikowała, którzy specjaliści wymagają obecnie podniesienia i zmiany kwalifikacji. Następnym krokiem jest stworzenie indywidualnego planu szkoleniowego dla każdego pracownika. Każda osoba uczy się inaczej: badania pokazują, że około 30-40% osób preferuje wizualny styl uczenia się (tj. poprzez obrazy), około 20-30% to słuchowcy, którzy najlepiej zapamiętują informacje ze słuchu, a kinestetycy, którzy preferują uczenie się poprzez aktywne działania i praktyczne doświadczenia, stanowią około 30-45% ogółu ludzi.

Zazwyczaj upskilling i reskilling są organizowane przez HR i L&D, a jeśli firma ma ambitne cele, proces ten obejmuje wszystkich pracowników.

Ich głównym zadaniem jest komunikacja z ludźmi, poświęcanie czasu i uwagi pracownikom, aby pomóc im zidentyfikować obszary rozwoju osobistego. Aby umożliwić działowi HR realizację tego zadania, należy w jak największym stopniu zautomatyzować techniczne procesy upskillingu i reskillingu (ocena umiejętności, indywidualny plan szkoleń itp.). W tym przyda się rozwiązanie SMART HCM & LMS. Przedstawiamy szczegółowy plan budowania indywidualnego planu szkoleniowego z uwzględnieniem korzyści płynących z tego systemu:

• Zdefiniuj cele – jasno określ, jakie umiejętności należy rozwijać, biorąc pod uwagę zarówno osobiste cele pracownika, jak i potrzeby firmy. Rozwiązanie SMART HCM & LMS posiada osobny moduł do wyznaczania celów, który pomaga zdefiniować jasne i osiągalne cele rozwojowe. Plan rozwoju toruje drogę do nich krok po kroku, pozwalając podnosić jakość wiedzy wymaganej do osiągnięcia tych celów. System SMART HCM & LMS umożliwia tworzenie indywidualnych planów rozwoju talentów, które odpowiadają konkretnym rolom i potrzebom pracowników. Nie jest to tylko szablon, ale kompleksowe narzędzie, które proponuje możliwe etapy osiągnięcia nowego poziomu umiejętności zawodowych lub zmiany roli. Pracownicy mogą zobaczyć, jakich umiejętności i kompetencji będą potrzebować i lepiej opracować swój plan wspólnie z działem HR.
• Oceń istniejące kompetencje – zrozumienie poziomu istniejących lub przyszłych umiejętności w celu zbudowania na ich podstawie szkoleń dla pracowników. Dzięki analityce HR i narzędziom do oceny kompetencji, SMART HCM & LMS pozwala firmom monitorować postępy pracowników w czasie rzeczywistym. Rozwiązanie pomaga specjalistom ocenić ich umiejętności i określić, które z nich wymagają poprawy. SMART HCM & LMS może pomóc zidentyfikować luki i zaproponować odpowiednie moduły szkoleniowe lub kursy, eliminując pytanie „od czego zacząć”.
• Wybierz metody nauki – mogą to być kursy, seminaria, warsztaty lub mentoring. Wybór metody zależy od konkretnych potrzeb i wygody pracownika (online lub offline, indywidualnie lub w grupie). W systemie SMART HCM & LMS moduły takie jak „E-learning” i „Grywalizacja” pozwalają pracownikom zobaczyć rekomendacje i wybrać odpowiednie kursy, które strukturyzują rozwój zgodnie z jasnym planem, czyniąc go przyjemnym i produktywnym.
• Ustal terminy i harmonogramy – przygotuj realistyczny harmonogram, który zapewni wystarczająco dużo czasu na opanowanie umiejętności bez nadmiernego obciążenia pracą. Jednolita baza danych i przyjazny dla użytkownika interfejs platformy SMART HCM & LMS pozwalają specjalistom ocenić tempo ich rozwoju i poprawić umiejętności samoorganizacji. Ponadto każdy kurs szkoleniowy ma własny pasek postępu, na którym można zobaczyć, jak sprawnie specjalista radzi sobie z wyznaczonymi terminami.
• Przekazywanie informacji zwrotnych i wsparcie – system umożliwia otrzymywanie danych operacyjnych na temat skuteczności szkoleń pracowników, co ułatwia menedżerom monitorowanie i dostosowywanie planów szkoleniowych. Integracja z innymi systemami HR umożliwia powiązanie wyników szkoleń z kluczowymi wskaźnikami wydajności, tworząc całościowy obraz rozwoju pracowników. SMART HCM & LMS zapewnia również dostęp mobilny i integrację z chatbotami, dzięki czemu pracownicy mogą uczyć się z dowolnego miejsca i uzyskiwać natychmiastowe wsparcie. Takie podejście przyczynia się do tworzenia stabilnej i przyjaznej kultury uczenia się w firmie, co jest bardzo ważne w obliczu szybkich zmian na rynku.

Firmy odnoszące sukcesy, jak prawdziwi mistrzowie, nie czekają, aż zmiany je dogonią – doskonalą umiejętności swoich pracowników, wyprzedzając wyzwania rynkowe. Upskilling i reskilling to strategie długoterminowego sukcesu, które gwarantują stabilność biznesową i przewagę konkurencyjną na każdym kroku. Tak jak w Formule 1 zmiana opon na pit stopie pozwala zaoszczędzić czas, tak inwestowanie w wiedzę i umiejętności specjalistów pomaga firmie manewrować wśród konkurentów na torze rywalizacji biznesowej. Jest to zwycięska formuła dla biznesu: rozwijanie nie tylko produktów, ale także tych, którzy je tworzą.

Masz pytania dotyczące przekwalifikowania specjalistów? Wyślij zapytanie, a nasi eksperci pomogą Ci wdrożyć zwycięską strategię dzięki automatyzacji.